Ốc núi Ninh Bình (hay còn gọi là ốc đá) là một món ngon mang vị thuốc độc đáo mà bạn có biết chưa? Loại ốc này phát triển theo chiều ngang, có hình dạng to tròn, khá giống với kích thước 2 ngón tay, và miệng của ốc loe to. Trên vỏ ốc có những họa tiết rằn ri giống như da rắn, còn thịt thì có màu trắng sữa. Thức ăn chủ yếu của ốc núi là lá rừng, thảo mộc và các loài cây thuốc, cho nên hòa quyện vào bên trong lớp thịt dai và sần sật của ốc là vị lá thuốc thơm lừng đặc trưng. Vị lá thuốc này không đắng mà chỉ thoang thoảng thơm, vì vậy những bạn không thích ăn rau mùi hay cây thuốc cũng không cần lo lắng! Ngoài ra, ốc núi cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường và chống lão hóa. Nếu muốn ăn ốc núi chế biến sẵn, bạn có thể ghé các nhà hàng quanh khu vực Quần thể di sản Tràng An để thưởng thức món ngon này.
Cách lựa ốc núi Ninh Bình
Để làm món ốc núi luộc ngon, bạn cần có nguồn nguyên liệu tốt là những con ốc núi to, nặng và tươi sống. Tuy nhiên, làm sao để biết ốc núi tươi và ngon? Có những tiêu chí gì để đánh giá một mẻ ốc núi ngon?
- Chọn loại ốc: Ốc núi có 3 loại chính là ốc núi đá, ốc núi lá và ốc núi trơn. Ốc núi đá thường xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 8, còn ốc núi lá và ốc núi trơn xuất hiện quanh năm. Ốc núi đá là loại phổ biến nhất và được nhiều người ưa thích, nhưng thịt có vị nhạt hơn 2 loại còn lại.
- Cách chọn ốc tươi sống: Khi mua ốc núi, hãy chạm vào miệng ốc. Nếu ốc thụt lại, tức là ốc còn sống và tươi. Nếu không, có khả năng con ốc này đã yếu hoặc chết.
- Cách chọn ốc qua quan sát: Bạn có thể quan sát phần mày ốc để lựa chọn. Nếu mày ốc tụt sâu vào bên trong, ốc sẽ dễ bị gầy và không ngon. Còn nếu mày ốc nằm ngay miệng, tức là ốc béo, thịt dày, bạn nên mua.
- Cách thử nghiệm bằng nước: Một cách chắc ăn nhưng khó thực hiện là thả ốc vào chậu nước đầy. Nếu ốc nổi lên, tức là ốc đã chết, còn nếu ốc chìm xuống, tức là ốc còn sống. Những con ốc chết nên vứt đi vì ăn sẽ dễ gây đau bụng và ngộ độc.
Ốc núi Ninh Bình mùa nào ngon?
Mùa ốc núi Ninh Bình ngon nhất là từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm. Loài ốc này thường ẩn mình sâu trong lá dưới đất hoặc trong hang đá, chỉ khi nào đến mùa là chúng mới ra khỏi hang để kiếm ăn và sinh sản. Thời điểm thích hợp nhất để bắt ốc núi Ninh Bình là vào sáng sớm, khi chúng bắt đầu rời khỏi tổ. Việc bắt ốc núi đòi hỏi người dân phải đội mưa, đội gió và leo lên sườn núi nguy hiểm để bắt. Chính vì vậy, giá thành của ốc núi Ninh Bình khá cao, khoảng từ 75.000 – 110.000 VNĐ/kg tùy vào thời điểm trong mùa. Nếu sản lượng ốc nhiều, giá cũng sẽ rẻ hơn nhiều.
Bảo quản ốc núi Ninh Bình
Do ốc núi sống lành mạnh và ăn cây cỏ, lá thuốc, thảo mộc, việc bảo quản ốc núi không hề khó khăn. Ở điều kiện bình thường, nơi khô ráo và tránh ánh sáng trực tiếp của mặt trời, ốc núi có thể sống đến vài ngày. Vì vậy, đừng ngại mua vài cân ốc núi Ninh Bình để dùng dần.
Hướng dẫn sơ chế ốc núi đúng cách
Sơ chế đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc luộc ốc núi Ninh Bình. Ốc đá thường sống dưới lớp đất và lá, vỏ khá bẩn và nhiều nhớt hơn các loại ốc khác và ốc sống trong hang đá. Nếu sơ chế không sạch, bạn sẽ ăn phải bụi bẩn và tạp chất còn sót. Dưới đây là hướng dẫn sơ chế ốc núi đúng cách, giúp làm sạch ốc mà vẫn giữ được vị ngon vốn có.
- Rửa ốc đá sạch dưới vòi nước mạnh để lớp bùn đất bên ngoài vỏ ốc trôi đi. Nếu cần, bạn có thể dùng bàn chải nhẹ để chải vỏ ốc.
- Chuẩn bị một chậu nước vo gạo. Cắt thêm vài lát ớt cay và thả vào chậu, sau đó ngâm ốc đã rửa sạch trong hỗn hợp từ 1 đến 2 tiếng. Ốc sẽ nhả hết bùn đất trong ruột và giảm nhớt.
- Rửa sạch lại ốc một lần nữa trước khi chế biến.
Cách luộc ốc núi Ninh Bình
3.1 Ốc núi luộc sả ớt
Để chuẩn bị cho một phần ốc núi luộc sả ớt ngon, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Ốc núi đã sơ chế sạch
- Sả cây, ớt trái
- Gia vị
Cách làm:
- Chuẩn bị một nồi đáy rộng, tốt nhất là thố đất nung.
- Rửa sả sạch, đập dập và cắt khúc. Cắt nhỏ ớt tùy vào độ cay mà bạn thích.
- Cho một ít nước vào nồi cùng với sả và ớt, đun sôi.
- Khi nước sôi, cho ốc đã sơ chế sạch vào và đun sôi trong khoảng 5 phút. Sau đó, hạ lửa nhỏ và tiếp tục hấp trong 10 phút nữa. Bạn có thể lấy một con ốc trên bề mặt để ăn thử, nếu đã chín thì ốc núi luộc của bạn đã chín hết rồi.
- Pha một chén nước mắm sả ớt hoặc nước mắm tỏi ớt để thưởng thức cùng ốc luộc.
3.2 Cách luộc ốc núi Ninh Bình cùng với Mẻ
Đối với những bạn không thích ăn nhiều nhớt trong ốc, có thể chọn luộc ốc núi với mẻ. Cách luộc ốc núi Ninh Bình cùng với mẻ cũng rất đơn giản. Bạn chỉ cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Ốc núi đã sơ chế sạch
- Mẻ
- Khế chua, sả, lá gừng, ớt tươi
- Gia vị như muối, đường, hạt nêm, mì chính, hạt tiêu
Cách luộc ốc núi Ninh Bình với mẻ:
- Cho khoảng nửa lít nước sạch vào nồi và đun sôi.
- Trong khi chờ nước sôi, lọc mẻ vào nồi, thêm khế chua, sả đập dập, lá gừng và nêm nếm gia vị vừa ăn.
- Khi nước sôi, cho phần ốc núi đã sơ chế vào nồi và đun sôi trong 5 phút, cho đến khi ốc bong mày. Sau đó tắt bếp. Lúc này, bạn đã có một phần ốc núi Ninh Bình luộc ngon đúng bài.
- Pha một chén nước mắm cùng gừng xay, tỏi, lá chanh và thưởng thức món ngon này.
Trên đây là cách luộc ốc núi Ninh Bình đơn giản mà chúng tôi muốn chia sẻ. Hy vọng bạn có thể chế biến thành công món đặc sản Ninh Bình này. Đừng quên mua vài cân ốc núi đá về làm quà cho gia đình và bạn bè nhé!
